Bu yazıda; Fas’ın nerede olduğunu, nasıl bir kültüre sahip olduğunu, şehir şehir gezilecek yerleri, tarihi yapıları ve tatil planı yapmadan önce bilmeniz gereken tüm detayları bulacaksınız. Güzel bir gezi rotasına ihtiyacınız varsa aşağıdaki Fas şehirlerini sırasıyla dolaşmanız yeterli olacaktır. Marakeş’in egzotik atmosferinden Fes’in tarih kokan sokaklarına, Kazablanka’nın modern yüzünden Şafşavan’ın mavi rüyasına kadar uzanan bu keşif yolculuğuna hazırsanız başlayalım!
Fas Nerede, Nasıl Bir Yer?
Kuzey Afrika’nın batısında yer alan Fas, hem Atlas Okyanusu hem de Akdeniz’e kıyısı olan ender ülkelerden biri. Bu benzersiz konumu sayesinde tarih boyunca pek çok medeniyetin geçiş noktası olmuş, hem Arap hem Berberi kültürünü içinde harmanlamış.Batısında uzanan okyanus dalgaları, doğusunda Sahra Çölü’nün sonsuzluğu, kuzeyinde Akdeniz’in ılık esintisi ve güneyinde yükselen Atlas Dağları ile Fas; doğanın, tarihin ve kültürün iç içe geçtiği egzotik bir coğrafya sunuyor. Fas, aynı zamanda canlı çarşıları, rengarenk baharatları, el işçiliği ürünleri ve gizemli sokaklarıyla adeta başka bir zamana yolculuk vaat ediyor.
Fas’ın Ekonomik ve Sosyal Yapısı
Fas’ta yaşam geleneksel ile modern arasında ilginç bir denge sunuyor. Marakeş, Kazablanka ve Rabat gibi büyük şehirlerde Avrupa’ya benzer bir sosyal atmosfer hissedilirken, kırsal alanlarda halen sade ve geleneksel yaşam hakim. Turizm, ülke ekonomisinin önemli yapı taşlarından biri.Faslılar misafirperverliğiyle tanınır; Fransızca ve Arapça en yaygın diller olsa da genç nüfus arasında İngilizce de yaygınlaşıyor. Ülkenin çok kültürlü yapısı sayesinde hem Müslüman hem Berberi geleneklerine rastlamak mümkün.
Fas’a Gitmeden Önce Bilmeniz Gerekenler
- Vize: Türk vatandaşları 90 güne kadar vizesiz seyahat edebilir.
- Ne zaman gidilmeli?: İlkbahar (Nisan-Mayıs) ve sonbahar (Eylül-Ekim) en ideal zamanlardır.
- Kadın gezginler için güvenli mi?: Genel olarak güvenli ancak kıyafet seçiminde dikkatli olmak önerilir.
- İnternet ve hatlar: Yerel SIM kartlar (örneğin Orange veya Inwi) ekonomik ve yaygın olarak kullanılıyor.
- İngilizce geçerli mi?: Turistik bölgelerde temel düzeyde anlaşmak mümkün.
- Vegan/vejetaryen yemek?: Geleneksel mutfak et ağırlıklı ancak sebzeli kuskus, salatalar ve baklagiller yaygın.
1.Kazablanka
Fas'ın en büyük şehri olan Kazablanka (Casablanca), geleneksel Fas dokusunu modern bir metropol hayatıyla harmanlayan dinamik bir şehirdir. Atlas Okyanusu kıyısında yer almasıyla önemli bir liman şehri olan Kazablanka, aynı zamanda Fas’ın ekonomik merkezi olarak da bilinir.Marakeş’in egzotik ve geleneksel havasından farklı olarak, burada daha kozmopolit, Avrupai ve çağdaş bir atmosfer hissedilir. Geniş bulvarları, Art Deco mimarisi, lüks otelleri ve alışveriş merkezleriyle hem iş dünyası hem de kültür-sanatla ilgilenen gezginler için ideal bir duraktır.
Hassan II Camii
Kazablanka’nın en ikonik yapısı olan Hassan II Camii, Fas’ın gurur kaynağıdır. 210 metrelik minaresiyle dünyanın en yüksek minaresine sahiptir. Yapının zemininin bir kısmı camdan olup, altından denizi görmek mümkündür. Turistlere açık olan nadir camilerden biri olması nedeniyle ziyaretçilerin mutlaka görmesi gereken bir duraktır. Fakat giriş ücretleri konusunda yorumu sizlere bırakıyoruz.
La Corniche
Kazablanka’da deniz havası almak ve gün batımını izlemek isteyenler için en güzel yer La Corniche bölgesidir. Palmiyelerle çevrili yürüyüş yolları, okyanus manzaralı kafeler, lüks plaj kulüpleri ve modern restoranlarla dolu bu sahil şeridi, hem gündüz hem gece canlıdır. Özellikle hafta sonları yerel halkın vakit geçirdiği bu bölgede, denize karşı bir kahve içmek ya da deniz ürünleri yemek oldukça keyiflidir. Romantik yürüyüşler ve fotoğraf çekimleri için de ideal bir ortam sunar.
Rick’s Café
1942 yapımı efsanevi Casablanca filmiyle dünya çapında ün kazanan bu şehirde, filmin geçtiği ikonik mekân Rick’s Café birebir olarak yeniden inşa edilmiştir. Kemerli pencereleri, eski piyanosu ve zarif dekorasyonuyla film tutkunlarına nostaljik bir deneyim sunar.
2.Marakeş
Marakeş, Fas’ın en büyüleyici ve egzotik şehirlerinden biridir. Kızıl renkli binaları nedeniyle “Kızıl Şehir” olarak da anılan Marakeş, geçmişin ihtişamı ile modern yaşamın iç içe geçtiği bir yerdir. Atlas Dağları’nın eteklerinde yer alan bu şehir; tarih, kültür, sanat ve alışverişin merkezidir. Fas’ı ziyaret eden çoğu gezginin ilk duraklarından biri olan Marakeş, hem gündüz hem de gece bambaşka bir atmosfere bürünür.Jemaa el-Fna Meydanı
UNESCO tarafından Somut Olmayan Kültürel Miras olarak ilan edilen Jemaa el-Fna Meydanı, Marakeş’in ruhunu en iyi yansıtan yerdir. Yılan oynatıcıları, seyyar baharatçılar, hikâye anlatıcıları, akrobatlar ve sokak sanatçılarıyla dolu bu meydan, özellikle gün batımı sonrası bir açık hava tiyatrosuna dönüşür.
Majorelle Bahçesi
Ünlü Fransız modacı Yves Saint Laurent tarafından restore edilen Majorelle Bahçesi, Marakeş’teki en huzur verici yerlerden biridir. Canlı mavi yapıları, kaktüs koleksiyonu, bambu ağaçları ve su havuzlarıyla adeta görsel bir şölen sunar. Şehrin karmaşasından kaçıp kısa bir nefes almak isteyen gezginler için idealdir.
Koutoubia Camii
14. yüzyılda inşa edilen Koutoubia Camii, Marakeş’in siluetini şekillendiren en etkileyici yapılardan biridir. 77 metrelik minaresiyle şehrin hemen her yerinden görülebilir. Camiye turistler giremese de, çevresindeki bahçeler ve mimarisiyle büyüleyici bir durak olarak mutlaka görülmelidir.
Ben Youssef Medresesi
Marakeş’in en etkileyici yapılarından biri olan Ben Youssef Medresesi, 14. yüzyıldan kalma bir İslam okulu. Avlusundaki mermer süslemeler, zellige adı verilen geleneksel mozaik taş işçiliği ve ahşap oymalarıyla göz alıcı bir mimariye sahip. İçerideki küçük öğrenci odaları ve sessiz atmosfer, ziyaretçileri geçmişe götüren mistik bir deneyim sunar.
3.Fes
Fas’ın kuzeyinde yer alan ve ülkenin en eski şehirlerinden biri olan Fes, adeta geçmişin içinde yaşayan bir açık hava müzesi gibidir. Fas’ın en büyüleyici şehirlerinden birisi diyebiliriz burası için hatta. 9. yüzyılda kurulan bu tarihi şehir, Fas’ın kültürel başkenti kabul ediliyor ki zaten uzun yıllar Fas’a başkentlik yapmış. Arap ve Berberi kültürlerinin iç içe geçtiği Fes, dar sokakları, el yapımı ürünleriyle ünlü çarşıları ve geleneksel mimarisiyle ziyaretçilerine zaman yolculuğu vadeder.Fes el-Bali
UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Fes el-Bali, dünyanın araçsız en büyük ortaçağ şehirlerinden biridir. Labirent gibi uzanan daracık sokakları, el sanatları atölyeleri, baharat ve deri kokularıyla sizi büyüler. Burası aynı zamanda, dünyanın en eski üniversitesi olan Al Quaraouiyine Üniversitesi’ne de ev sahipliği yapar.
Bou Inania Medresesi
14. yüzyılda inşa edilen Bou Inania Medresesi, Fas İslam mimarisinin en zarif örneklerinden biridir. İç mekânda yer alan ince mozaik süslemeler, ahşap oymalar ve taş işçilikleri büyüleyicidir. Ziyaretçilere açık nadir medreselerden biri olan Bou Inania, hem tarih hem de mimari meraklıları için kaçırılmaması gereken bir duraktır.
Deri Tabakhaneleri
Fes’in en ikonik ve sıra dışı noktalarından biri olan Chouara Tabakhanesi, yüzlerce yıldır değişmeyen geleneksel deri işleme yöntemlerini gözler önüne serer. Rengârenk boya havuzlarıyla bezeli bu alan, hem etkileyici hem de biraz keskin kokulu bir deneyim sunar. Teras katından izlenebilen bu manzara, özellikle fotoğraf meraklıları için eşsiz bir görüntü sağlar. Ayrıca el yapımı deri ürünlerini doğrudan üreticiden almak mümkündür — pazarlık yapmayı unutmayın!
Al-Qarawiyyin Üniversitesi
859 yılında Fatima al-Fihri tarafından kurulan bu üniversite, UNESCO ve Guinness Rekorlar Kitabı tarafından dünyanın hâlâ eğitim vermeye devam eden en eski üniversitesi olarak tanınmaktadır.
Yüzyıllar boyunca İslam dünyasının önde gelen alimlerine ev sahipliği yapmış olan bu üniversite, bugün hem mimarisiyle hem de tarihiyle büyüleyici bir yapıdır.
4.Meknes
Fas’ın en az keşfedilmiş ama bir o kadar etkileyici şehirlerinden biri olan Meknes, geçmişte Alaouite Hanedanı'nın başkenti olarak hizmet vermiş, tarih ve ihtişamla yoğrulmuş bir kraliyet şehridir. Marakeş’in canlılığından, Fes’in karmaşasından uzak; daha dingin, otantik ve görkemli bir atmosfere sahip olan Meknes, UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alır. Şehir, etkileyici surları, görkemli kapıları, medreseleri ve yeşil doğasıyla tarihseverler için gerçek bir hazine niteliğindedir.Bab Mansour Kapısı
Meknes’in en ikonik simgesi olan Bab Mansour, devasa yapısı ve ayrıntılı mozaikleriyle göz kamaştırır. 1732 yılında tamamlanan bu kapı, İslami mimarinin ve Fas sanatının en ihtişamlı örneklerinden biri olarak kabul edilir. Şehrin girişinde yer alan bu yapı, fotoğraf çekmek isteyenler için ideal bir nokta olmakla kalmaz, aynı zamanda Meknes’in tarihi dokusuna adım atacağınız ilk duraktır.
Sahrij Swani Havuzu
Bab Mansour’un birkaç dakikalık yürüyüş mesafesinde yer alan Sahrij Swani, tarihi su havuzları ve çevresindeki yürüyüş yollarıyla huzur dolu bir atmosfer sunar. Eskiden atların ve askerlerin su ihtiyacını karşılamak için kullanılan bu geniş havuz, bugün tarihi bir yürüyüş ve dinlenme alanı olarak tercih ediliyor. Sessizlik, suyun yansımaları ve geçmişin izleriyle dolu bu ortamda zaman yavaşlıyor.
Volubilis Antik Kenti
Meknes’e yaklaşık 30 km uzaklıkta yer alan Volubilis, Fas’ın Roma dönemine ait en önemli arkeolojik alanlarından biridir. M.S. 3. yüzyıla kadar uzanan bu antik kentte sütunlar, mozaikler ve tapınak kalıntıları arasında yürürken, tarihi adım adım yaşarsınız. Özellikle tarih ve arkeoloji meraklıları için unutulmaz bir deneyim sunan Volubilis, Meknes gezisinin olmazsa olmazı.
5.Şafşavan – Mavi Şehir
Fas’ın kuzeybatısında, Rif Dağları’nın eteklerinde saklı bir cevher olan Şafşavan (Chefchaouen), pastel tonlara boyanmış evleri ve huzurlu atmosferiyle ülkenin en büyüleyici şehirlerinden biridir. “Mavi Şehir” olarak anılmasının nedeni, neredeyse tüm yapılarının çeşitli mavi tonlara boyanmış olmasıdır.Bu benzersiz görüntü, hem fotoğraf tutkunlarının hem de huzurlu bir kaçamak arayan gezginlerin dikkatini çeker. Diğer Fas şehirlerine kıyasla daha sakin, otantik ve doğayla iç içe bir ortam sunan Şafşavan, ziyaretçilerine adeta bir masal diyarında yürüyormuş hissi verir.
Mavi Sokaklar
Şafşavan’ın en meşhur özelliği kuşkusuz labirenti andıran mavi sokaklarıdır. Her köşe başında karşılaştığınız mavi tonlar, şehre mistik ve sakinleştirici bir hava katar. Evlerin kapıları, merdivenleri, duvarları; açık mavi, kobalt, turkuaz gibi farklı tonlarla boyanmıştır. Kimilerine göre bu renkler sivrisinekleri uzak tutmak için, kimilerine göre ise Yahudi kültüründen kalan bir gelenektir.
BONUS: Fas’ın Az Bilinen Yüzü
Fas’a gidilince herkesin gezdiği yerleri değilde ülkenin çok da bilinmeyen zenginliklerini keşfetmek istiyorsanız, herkesin gidip gördüğü yerlerden sıkıldıysanız rotanızı buralara çevirmenizde fayda var. Bize kalırsa her ülkenin kıyıda köşede kalmış olmasına rağmen görülmeye değer yerleri vardır. Fas’da vaktiniz bolsa mutlaka bu şehirlere de uğrayın deriz, pişman olmayacaksınız.Essaouira
Fas’ın batı kıyısında, Atlas Okyanusu’nun tuzlu rüzgarlarıyla şekillenen huzurlu bir liman şehri olan Essaouira, kalabalık şehirlerin kaosundan kaçmak isteyenler için adeta bir vaha gibidir. Rüzgar sörfçülerinin, sanatçıların ve bohem ruhlu gezginlerin favori durağı olan şehir, sakin atmosferi, kolonyal mimarisi ve sanat dolu sokaklarıyla dikkat çeker.
UNESCO Dünya Mirası listesindeki medinaya sahip olan Essaouira, hem tarihi dokusu hem de özgür ruhlu ortamıyla Fas’ın en karakteristik kıyı kentlerinden biridir.
Merzouga & Erg Chebbi
Fas deyince akla ilk gelen imgelerden biri elbette uçsuz bucaksız Sahra Çölü’dür. Bu çöl deneyimini en etkileyici şekilde yaşayabileceğiniz yerlerin başında ise Merzouga ve hemen yanı başındaki Erg Chebbi kumulları gelir. Çölde neler deneyimleyebilirsiniz peki gelin inceleylim:
- Merzouga’nın en unutulmaz deneyimlerinden biri, deve sırtında Erg Chebbi kumullarına doğru yapılan gün batımı turlarıdır.
- Çölde gecelemek, Merzouga’da yapılmadan dönülmemesi gereken bir deneyimdir.
- Sahra’da macera peşindeyseniz, Merzouga’dan başlayan 4x4 safari turları veya kum sörfü aktiviteleri tam size göre.
Ait Benhaddou
Eğer Fas’ı arabayla geziyorsanız ya da vaktiniz varsa bu gerçeküstü kasabayı mutlaka yerinde görmenizi tavsiye ederiz. Game of Thrones, Gladiator, the Mommy gibi birçok film ve dizinin çekildiği Air Benhaddou, Fas’ın en etkileyici tarihi yapılarından biri.
UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan bu antik ksar (geleneksel çöl kalesi), kerpiçten yapılmış çok katlı evleriyle hem tarihî bir miras hem de sinema dünyasının vazgeçilmez platosu haline gelmiştir. Atlas Studios'un hemen yanında yer alan bu görkemli yerleşim, geçmişin ihtişamını bugünün büyüsüyle harmanlar.
Fas’ta Gezerken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Giyim: Özellikle kadınlar için omuzları ve dizleri örten kıyafetler tavsiye edilir.
- Pazarlık: Alışverişte en az %30-40 oranında pazarlık yapılabilir.
- Su: Musluk suyu içilmemeli, şişelenmiş su tercih edilmeli.
- Yalancı rehberler: Özellikle Marakeş ve Fes’te lisanssız rehberlerden kaçının.
- Çöl Turları: Gece çöl sıcaklıkları düşebilir; sıcak tutacak kıyafet, fener, güneş kremi ve bol su mutlaka yanınızda olmalı.